Odjeljenje za obrazovanje Vlade Brčko distrikta BiH dobija mišljenje s rezervom od Ureda za reviziju javne uprave i institucija već sedam godina zaredom, dok je realizacija revizorskih preporuka katastrofalno niska, što ukazuje na dubok problem u upravljanju javnim novcem i sistematsko ignorisanje nalaza revizora. Prema informacijama sajta Revizije.info, specijalizovanog za temu kontrole trošenja javnog novca, najnovija finansijska revizija za 2024. godinu donijela je šokantne brojke.
Odjeljenje za obrazovanje dobilo je čak 30 revizorskih preporuka, što je više nego bilo koji drugi revidirani subjekt u Distriktu. Istovremeno, realizacija preporuka datih u prethodnoj, finansijskoj reviziji za 2023. godinu iznosi sramotnih svega 4%. To znači da je u potpunosti ispunjena tek jedna od 24 preporuke. Jedino je Direkcija za finansije Brčko distrikta imala gori učinak – nula realizovanih preporuka.
Hronični problemi i ponavljanje grešaka
Ovaj rezultat nije iznenađujući u svjetlu historije Odjeljenja:
- U više od trećine svih dosadašnjih revizija Odjeljenje je imalo negativne ocjene revizora (finansijske revizije od 2006. do 2009, te 2015, 2016. i 2017).
- Godine 2016. zabilježen je dosad najveći broj preporuka – čak 38.
- Najporaznije je što se većina primjedbi revizora ponavlja godinama.
Revizori su detaljno obrazložili mišljenje s rezervom, fokusirajući se na sljedeće nepravilnosti:
- Nezakonito angažovanje radnika na ugovor o privremenim i povremenim poslovima:
- Tokom 2024. godine potrošeno je 2.678.600 KM na ugovore za nastavnike, koji su zaključivani na period duži od 90 dana.
- Ovi poslovi su po svojoj prirodi sistematizovani i zahtijevaju ugovor o radu, a ne ugovor o privremenom radu.
- Također, ugovori za posebne poslove su se obnavljali, pa je angažman trajao preko godinu dana, što je zakonski maksimum.
- Zaključivanje ugovora vršeno je bez propisane procedure, čime je narušeno načelo transparentnosti izbora izvršilaca.
- Nije vršena suštinska analiza efikasnosti i efektivnosti obavljenih poslova.
- Katastrofalna realizacija kapitalnih projekata:
- Odjeljenje nije obezbijedilo uslove za efikasnu realizaciju kapitalnih projekata, što je dovelo do izuzetno niskog izvršenja kapitalnog budžeta od svega 35%.
- Od 159 projekata u 2024. godini, potpuno je završeno tek 12. Još 65 je djelimično završeno.
- Nerealizovana sredstva kod 82 projekta iznose 2.650.186 KM.
- Potraživanja koja se ne otpisuju:
- Komisija za popis nije dala preporuku za donošenje Odluke o otpisu sumnjivih i spornih potraživanja koja iznose 188.569 KM, a za koja je izvjesno da neće biti naplaćena.
Odgovornost nije samo na Odjeljenju
Ova višegodišnja praksa ukazuje na ozbiljan nedostatak odgovornosti. Međutim, odgovornost ne leži samo na Odjeljenju za obrazovanje.
Podjednako su odgovorne i institucije koje su dužne reagovati u postrevizionom periodu – prije svega Skupština Brčko distrikta, a potom i Vlada i Tužilaštvo, koji bi trebali da analiziraju izvještaje, pritiskaju za otklanjanje nepravilnosti i, po potrebi, primijene sankcije.
